(Door Ties Ittmann, boswachter Staatsbosbeheer)
In dit stuk staat een mooie bewoner van het Reeuwijkse Plassengebied centraal. Een dier dat niet veel mensen zullen tegenkomen, omdat ze vaak goed verscholen zitten. Wanneer je ze toch ziet, is dat vaak een zeer korte ontmoeting, een seconden durende blik wanneer ze uit de hoge begroeiing schieten of de weg, een dammetje of kade oversteken. Helaas heeft dit diertje, de hermelijn, één van de kleinste marterachtigen, het zwaar en begint hij stilletje aan te verdwijnen uit Nederland.
Hermelijnen kunnen in veel verschillende gebieden uit de voeten, maar geven vaak de voorkeur aan natte gebieden. Daar komt één van de favoriete hapjes van deze soort voor: de woelrat. Als die niet voldoende aanwezig zijn, pakken ze ook andere muizen en soms zelfs konijnen en hazen. De zeer atletische, lenige en pijlsnelle rovers hebben geen moeite met deze veel grotere dieren als prooi.
Verdwijnen van hermelijnen
Hoewel het krachtige, slimme roofdiertje in verschillende landschappen kan leven, gaat het niet goed met de soort. Dit valt niet echt op, omdat veel mensen dit schuwe beestje sowieso nog nooit hebben gezien. Ze zitten vaak goed verstopt en zijn razendsnel, waardoor ze een onzichtbaar bestaan leiden. Maar waarom verdwijnt deze soort? Wat zijn de oorzaken? Ons land wordt steeds grootschaliger ingericht en intensiever gebruikt. Hierdoor verdwijnen takkenrillen, rommelige overhoekjes, dicht struikgewas en andere ruigte waarin de hermelijn dekking en rust vindt. Gebrek aan dekking maakt ze kwetsbaar voor predatie. In grootschalige open landschappen zijn soms ook weinig prooien te vinden. Belangrijke factoren waardoor Mustela erminea het moeilijk heeft.
Onverwachte kennismaking
Des te mooier dat ik afgelopen jaar het geluk had om te genieten van een nest hermelijnen in het schitterende plassengebied. Ik liep over een smalle kade toen ik op een oude stronk tussen het groene blad door op eens 3 jonge hermelijntjes zag spelen en stoeien. Ze buitelden over elkaar heen, slaakten hoge kreetjes en verkenden al stoeiend de wereld. Af en toe richtte een van hen zich kort op. Dit typische gedrag waarbij ze op de achterpoten zitten en het lichaam strekken om het gebied te overzien, noemen ze kegelen. Uniek om dit van zo dichtbij te beleven, omdat hermelijnen vaak goed verscholen zitten. Hoe anders was dit: minutenlang kon ik genieten van een nest hermelijnpups. Ze rennen op en neer door het hakhout en verplaatsen zich behendig over de takken en stronken. Als een niet veel later de kade oversteekt en recht richting de lens van mijn camera rent, lijkt het alsof ik in een natuurfilm zit. Later op de middag krijg ik ook nog een van de ouderdieren te zien. Een geweldig gezicht!
Mooie momenten in de Reeuwijkse natuur. We zijn benieuwd wat dit nieuwe jaar voor natuurgeluk gaat brengen. Het broedseizoen staat alweer voor de deur en daarmee het ontluikende voorjaar. De eerste grutto’s zijn alweer gesignaleerd.
De Zoogdiervereniging heeft 2024 uitgeroepen tot het Jaar van de Hermelijn. Er worden allerlei activiteiten georganiseerd om bekendheid te creëren over de soort en wat hermelijnen nodig hebben om te overleven in Nederland. Dit jaar worden toegewijde vrijwilligers getraind om te kunnen helpen bij het bepalen van de status van populaties. Kijken wat jij kunt doen? Kijk dan even op zoogdiervereniging.nl.
